Informacja o podatku dochodowym od osób fizycznych od niektórych dochodów z kapitałów pieniężnych podlegających wykazaniu w informacji PIT-8C sporządzanej za 2024 rok
Materiał ma charakter informacyjny. Jego celem jest przedstawienie podstawowych informacji dotyczących obliczania zysków lub strat wykazywanych na formularzu informacji PIT-8C, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Ustawa) wg stanu prawnego obozującego do dnia 31 grudnia 2024 r.
Informacje ogólne
- Klient Biura Maklerskiego (podatnik – osoba fizyczna) w oparciu m.in. o informację imienną PIT-8C przygotowaną przez bank, dokonuje rozliczenia podatkowego, wskazanych w niej dochodów, w zeznaniu podatkowym PIT-38. Zeznanie PIT-38 można złożyć w formie:
- papierowej – na formularzu papierowym, albo
- elektronicznej – w usłudze Twój e-PIT lub innej, która umożliwia złożenie zeznania w taki sposób. - Termin składania zeznania PIT-38 za 2024 r.: od 15 lutego 2025 r. do 30 kwietnia 2025 r. (zeznanie złożone przed 15 lutego 2025 r. jest uznane za zeznanie złożone 15 lutego 2025 r.)
- Zeznanie podatkowe złożone po 30 kwietnia 2025 r. jest uznawane za rozliczenie złożone po terminie i może generować dodatkowe skutki podatkowe po stronie podatnika (np. konieczność zapłaty odsetek od zaległości podatkowych).
- Klient Biura Maklerskiego (podatnik – osoba fizyczna) w oparciu m.in. o informację imienną PIT-8C przygotowaną przez bank, dokonuje rozliczenia podatkowego, wskazanych w niej dochodów, w zeznaniu podatkowym PIT-38. Zeznanie PIT-38 można złożyć w formie:
Usługa Twój e-PIT
Administracja skarbowa przygotowuje zeznania podatkowe PIT-38 dla wszystkich podatników (w oparciu o posiadane informacje PIT-8C). PIT-38 powinien być podatnikowi udostępniony od 15 lutego 2025 r. na koncie w e-Urzędzie Skarbowym, w zakładce Twój e-PIT https://www.podatki.gov.pl/e-urzad-skarbowy/.
Przygotowane przez organ podatkowy zeznanie elektroniczne podatnik może:
a) zaakceptować i wysłać bez wprowadzania zmian,
b) poprawić (np. zmienić organizację pożytku publicznego, której chce przekazać 1,5% podatku), a po wprowadzeniu zmian zaakceptować i wysłać,
c) uzupełnić o dane, których nie ma urząd skarbowy (np. koszty, których nie ujęto w PIT-8C), a po wprowadzeniu zmian zaakceptować i wysłać,
d) odrzucić i złożyć samodzielnie zeznanie poza usługą Twój e-PIT.
Jeżeli podatnik nic nie zrobi z udostępnionym zeznaniem PIT-38 i nie rozliczy się samodzielnie z urzędem skarbowym, w dniu 30 kwietnia 2025 r. nastąpi automatyczna akceptacja zeznania udostępnionego przez administrację skarbową, co jest równoznaczne z jego złożeniem w tym dniu (jeżeli w tym zeznaniu zostanie wykazany „Podatek do zapłaty”, to obowiązek zapłaty tego podatku ciąży na podatniku).
Szczegółowe informacje są dostępne m.in. na stronie www.podatki.gov.pl/pit/twoj-e-pit/
PIT-8C
Aby bank mógł wystawić PIT-8C zgodnie z obowiązującymi przepisami, klienci powinni zweryfikować oraz zaktualizować w Biurze Maklerskim swoje dane w zakresie m. in. adresu zamieszkania, adresu do korespondencji oraz właściwości urzędu skarbowego.
Szczególne cechy podatku od dochodów ujmowanych w informacji PIT-8C:
a) opodatkowaniu podlegają dochody uzyskane z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Przekazanie akcji w formie darowizny nie jest opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ale podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn (w tym przypadku bank nie wystawia informacji PIT-8C). Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega natomiast zbycie papierów wartościowych nabytych w formie spadku lub darowizny,
b) opodatkowaniu podlegają również dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z nich wynikających,
c) opodatkowane są również dochody uzyskane z tytułu umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych,
d) opodatkowaniu podlega dochód, czyli nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania. Jeżeli przychody są niższe od poniesionych kosztów, wystąpi strata, którą podatnik może uwzględnić w rozliczeniu podatkowym za następne lata,
e) stawka podatku wynosi 19%,
f) podatek od dochodów wykazanych w informacji PIT-8C podlega odrębnemu rozliczeniu i nie łączy się go z podatkami od pozostałych dochodów np. podatkiem od dochodów ze stosunku pracy lub działalności gospodarczej. W związku z tym podatek ten cechuje:
- brak kwoty wolnej od opodatkowania,
- brak możliwości zastosowania zasad właściwych dla rozliczeń wspólnych małżonków lub osób samotnie wychowujących dzieci małoletnie,
- liniowy charakter.
Szczególne zasady ustalania przychodów i kosztów ich uzyskania
a) Moment uzyskania przychodu – przychód z odpłatnego zbycia papierów wartościowych powstaje w momencie przeniesienia na kupującego własności papierów wartościowych, np. w przypadku transakcji sprzedaży zrealizowanej na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A., - po rozliczeniu transakcji w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych S.A. (KDPW), przy czym przychodem są kwoty należne z tytułu odpłatnego zbycia, nawet jeśli nie zostały faktycznie uzyskane. Obligacje i akcje rozliczane są w KDPW po dwóch dniach roboczych od dnia zawarcia transakcji. W związku z tym, jeśli sprzedaż akcji lub obligacji była zrealizowana 27 i 30 grudnia 2024 r., przychód z tego tytułu klient osiągnie w roku 2025 (to znaczy, że ten przychód zostanie wykazany w informacji PIT-8C za rok 2025, o ile nie zmienią się zasady sporządzania informacji i ustalania zobowiązań podatkowych w tym zakresie).
Przychód z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych powstaje w memencie otrzymania lub postawienia do dyspozycji pieniędzy lub wartości pieniężnych z tego tytułu.
b) Metoda FIFO– w przypadku, gdy podatnik zbywa papiery wartościowe, które nabywał po różnych cenach, a nie jest możliwe określenie ceny nabycia tych zbywanych papierów wartościowych, dochód do opodatkowania obliczany jest według zasady FIFO (metoda kolejki, ang. First In, First Out – pierwsze przyszło, pierwsze wyszło). Oznacza to, że do wyliczenia dochodu brane są pod uwagę te instrumenty finansowe, które zostały nabyte najwcześniej. Analogicznie, w sytuacji gdy nie można zidentyfikować umarzanych, odkupywanych, wykupywanych albo unicestwianych w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych – przy ustalaniu dochodu przyjmuje się, że każdorazowo przychód został osiągnięty z tytułów uczestnictwa nabytych najwcześniej (FIFO). Zgodnie z Ustawą zasadę tę stosuje się odrębnie do każdego rachunku inwestycyjnego.
c) Niedopuszczalność dwukrotnego zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów – wydatki na nabycie papierów wartościowych, zgodnie z obowiązującymi przepisami, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego ich zbycia, ale w tej części, która wcześniej, w jakiejkolwiek formie, nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Od 15 września 2023 r. obowiązują w Ustawie przepisy, które literalnie zakazują dwukrotnego zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Klient (podatnik) powinien mieć te przepisy na uwadze podczas sporządzania rozliczenia rocznego podatku – zeznania podatkowego PIT-38.
Funkcja Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego
Wskazane powyżej dochody klienta, działającego przez Biuro Maklerskie, podlegają wykazaniu na druku PIT-8C, który bank sporządza i przesyła klientowi do końca lutego każdego roku za poprzedni rok kalendarzowy (informacja PIT-8C za 2024 r. jest przesyłana do końca lutego 2025 r.).
- Do obliczenia dochodu lub straty za 2024 r., uwzględniane są wyłącznie te transakcje, które zgodnie z obowiązującymi przepisami, podlegają rozliczeniu w 2024 r.
- Do końca stycznia 2025 r. informacja PIT-8C jest wysyłana również do urzędu skarbowego, który jest właściwy dla rozliczeń podatkowych danego klienta.
- Jeśli klient ma aktywny dostęp do serwisu PKO supermakler i wyraził zgodę na udostępnienie informacji o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C w formie elektronicznej, PIT-8C udostępnimy wyłącznie w przeglądarkowym serwisie PKO supermakler.
- Sporządzona przez bank informacja PIT-8C ma charakter wyłącznie informacyjny i nie przesądza o wysokości zobowiązań podatkowych podatnika (klienta). Biuro Maklerskie nie sporządza rozliczenia rocznego klienta z tytułu podatku dochodowego. Każdy klient (podatnik) sporządza takie rozliczenie samodzielnie (zeznanie podatkowe PIT-38), na zasadach przewidzianych w obowiązujących przepisach prawa podatkowego w tym zakresie. Jeżeli w ocenie klienta informacje zamieszczone w sporządzonym przez bank formularzu PIT-8C nie są wystarczające, w zeznaniu podatkowym PIT-38 może ująć kwoty przychodów czy kosztów, wykorzystując dane z innych dokumentów np. potwierdzeń transakcji a także informacje o pobranych prowizjach i opłatach, uwzględniając obowiązujące przepisy prawa podatkowego w tym zakresie. Należy zaznaczyć, że jest to indywidualna decyzja klienta, jako podatnika.
- Informacja PIT-8C za 2024 r. jest sporządzana, jeśli w 2024 r. za pośrednictwem Biura Maklerskiego klient (podatnik) zrealizował transakcję:
- zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych oraz zrealizowano prawa z nich wynikające,
- umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych. - Jeżeli w 2024 r. klient nie uzyskał przychodu (nie poniósł kosztów) z tytułu realizacji transakcji, o których mowa powyżej, a poniósł koszty pośrednie, związane z obsługą rachunku inwestycyjnego, na wniosek klienta Biuro Maklerskie wyda zaświadczenie o wysokości poniesionych kosztów w 2024 r.
- Jeśli w naszym Biurze Maklerskim klient ma więcej niż jeden rachunek, przychody i koszty uzyskania przychodów z transakcji przeprowadzonych na każdym rachunku są sumowane i przekazywane w jednym formularzu PIT-8C.
Zasady wypełniania PIT-8C
- W części D formularza PIT-8C znajdują się informacje o wysokości dochodów, o których mowa w art. 30b ust. 2 Ustawy, do których bank sporządzający PIT-8C ma pewność, że podlegają opodatkowaniu. Przychody z każdej transakcji są przyporządkowywane do jednego, spośród wymienionych w PIT-8C, rodzajów przychodów:
a) odpłatne zbycie papierów wartościowych,
b) realizacja praw wynikających z papierów wartościowych,
c) odpłatne zbycie pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacja praw w nich wynikających,
d) odpłatne zbycie niebędących papierami wartościowymi udziałów (akcji),
e) umorzenie, odkupienie, wykupienie albo unicestwienie w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych,.
Obok kolumny z wysokością przychodów, w części D znajdują się również informacje o kosztach uzyskania tych konkretnych przychodów oraz wynik będący różnicą pomiędzy przychodami a kosztami, czyli dochód albo strata.
- W części E formularza wykazywane są przychody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych i realizacji praw z nich wynikających, dla których, zgodnie z informacją zamieszczoną na formularzu PIT-8C, bank nie jest w stanie ustalić czy podlegają opodatkowaniu*. W tym przypadku podatnik zobowiązany jest samodzielnie zakwalifikować przychody do podlegających opodatkowaniu lub zwolnionych z opodatkowania.
* Na podstawie art. 19 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1956, ze. zm.), zwana dalej Ustawą o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 12 listopada 2003 r.
Rozliczenie strat
Jeśli w danym roku podatkowym klient poniósł stratę (suma kosztów przewyższa sumę przychodów) z tytułu:
- zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych, realizacji praw z nich wynikających, lub
- z tytułu umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych;
również jest zobowiązany złożyć zeznanie podatkowe PIT-38, wykazując tę stratę. Należy jednak pamiętać, że strata pomniejsza tylko dochody uzyskane z tego samego źródła. W konsekwencji, dla rozliczenia straty w następnych latach podatkowych konieczne jest osiąganie przychodów z kapitałów pieniężnych, czyli przychodów np. z obrotu papierami wartościowymi, pochodnymi instrumentami finansowymi.
Strata z danego źródła może pomniejszyć dochody z tego źródła w ciągu następnych, kolejno następujących po sobie 5 lat podatkowych, odpowiednio na zasadach określonych w art. 9 ust. 3 Ustawy (dodatkowe objaśnienia Ministerstwa Finansów dotyczące rozliczenia straty, w tym w zakresie jednorazowego obniżenia dochodu o stratę powstałą po 31 grudnia 2018 r. w kwocie nieprzekraczającej 5 mln zł, znajdują się w Broszurze informacyjnej do zeznania PIT-38 o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w 2024 roku na str. 4-5, która jest dostępna na stronie: https://www.podatki.gov.pl/media/10281/broszura-do-pit-38-za-2024-r.pdf).
Rozliczenie dochodu z tytułu zbycia papierów wartościowych, które pochodzą ze spadku*
Spadkobiercom przysługuje prawo do uznania za koszty uzyskania przychodu z:
- odpłatnego zbycia odziedziczonych papierów wartościowych,
- wykupu przez emitenta odziedziczonych papierów wartościowych,
- umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób odziedziczonych tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych.
wydatki poniesione przez spadkodawcę, na objęcie lub nabycie tych papierów wartościowych, a także wydatki poniesione na nabycie tych tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Biuro Maklerskie, dochowując należytej staranności oraz uwzględniając posiadane informacje, wykazuje, na formularzu PIT-8C za 2024 r., poniesione przez spadkodawcę koszty nabycia w sytuacji, gdy transakcje dotyczą papierów wartościowych albo tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, które zostały nabyte przez klientów w drodze spadku.
Podkreślamy, że między innymi w przypadku, kiedy dział spadku został zrobiony przed 1 stycznia 2014 r. lub kiedy papiery wartościowe pochodzące ze spadku były transferowane z innego/innych biur maklerskich, w informacji PIT-8C mógł zostać wykazany wyłącznie przychód uzyskany przez klienta ze wskazanych transakcji z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, bez uwzględnienia wartości kosztów ich nabycia/objęcia przez spadkodawcę.
Biuro Maklerskie przypomina, że jeśli w ocenie klienta informacje zamieszczone w sporządzonej przez bank informacji PIT-8C nie są wystarczające, zeznanie podatkowe PIT-38 klient może sporządzić lub zmodyfikować w ramach usługi Twój e-PIT, opierając się na innych dokumentach np. potwierdzeniach transakcji z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa podatkowego w tym zakresie. Należy podkreślić, że jest to indywidulana decyzja klienta jako podatnika. Na zasadach przewidzianych w przepisach podatkowych, klient może uwzględnić koszty nabycia papierów wartościowych pochodzących ze spadku.
* Od 1 stycznia 2014 r. obowiązują przepisy (art. 22 ust. 1m Ustawy), które określają zasady rozliczenia kosztów uzyskania przychodów w ramach transakcji, których przedmiotem są odziedziczone przez spadkobiercę, papiery wartościowe.
Opodatkowanie dochodów, które zostały uzyskane w wyniku umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych
Od przychodów, które od 1 stycznia 2024 r.* klient osiągnie z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób certyfikatów inwestycyjnych, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, bank nie pobiera podatku, a jedynie wystawia klientom informację PIT-8C. Na kliencie spoczywa obowiązek samodzielnego rozliczenia podatku od wskazanych kategorii dochodów/strat z inwestycji w certyfikaty inwestycyjne w swoim zeznaniu rocznym, na formularzu PIT-38.
Biuro Maklerskie będzie realizowało obowiązki płatnika wyłącznie od dochodów klientów ze świadczeń otrzymanych z dochodów funduszu kapitałowego, jeżeli statut przewiduje wypłaty z tych dochodów jego uczestnikom bez umarzania, odkupywania, wykupywania albo unicestwiania w inny sposób certyfikatów inwestycyjnych.
* 1 stycznia 2024 r. weszły w życie zmiany przepisów art. 30a oraz 30b Ustawy, mające zastosowanie do przychodów osiąganych z certyfikatów inwestycyjnych.
Opodatkowanie nierezydenta z tytułu przychodów osiąganych na terytorium Polski
Osoba fizyczna, która nie ma miejsca zamieszkania na terytorium Polski, uznawana jest za nierezydenta, który podlega obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski. W odniesieniu do nierezydentów kwalifikacja skutków podatkowych (miejsce opodatkowania) transakcji odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym realizacja praw wynikających z tych instrumentów, dokonywana jest dodatkowo z uwzględnieniem właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Przychody nierezydenta, które zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego (w tym regulacjami właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) osiągane są na terytorium Polski, co do zasady podlegają rozliczeniu przez podatnika w zeznaniu podatkowym PIT-38 - składanym samodzielnie lub udostępnianym przez administrację skarbową w ramach usługi Twój e-PIT.
Wymaga podkreślenia, że informacja PIT-8C ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi o wysokości zobowiązań podatkowych klienta. Biuro Maklerskie nie sporządza rozliczenia podatku (obowiązek spoczywa na kliencie). Jednocześnie, gdy w ocenie klienta informacje zamieszczone w sporządzonym przez Biuro Maklerskie formularzu PIT-8C nie są wystarczające, klient sporządzi rozliczenie podatkowe uwzględniając posiadane dokumenty i informacje na zasadach przewidzianych w obowiązujących przepisach prawa podatkowego w tym zakresie. Należy podkreślić, że jest to indywidualna decyzja klienta jako podatnika.
Tabela 1: Przykłady przychodów i kosztów ich uzyskania ujmowane w informacji PIT-8C w części D
Lp.
Rodzaj transakcji
Przychód
Koszty uzyskania przychodu*
1.
Odpłatne zbycie papierów wartościowych, z którego dochód podlega opodatkowaniu zgodnie art. 30b ust. 1 Ustawy, w tym:
a) odpłatne zbycie papierów wartościowych w ramach przymusowego wykupu,
b) odpłatne zbycie papierów wartościowych w ramach wezwania do sprzedaży.
Wartość brutto operacji sprzedaży.
Wartość brutto nabycia sprzedawanych papierów wartościowych, prowizja od transakcji kupna, prowizja od transakcji sprzedaży.
2.
Odpłatne zbycie papierów wartościowych, których nabycie uwarunkowane było otrzymaniem lub nabyciem jednostkowych praw poboru.
Wartość brutto operacji sprzedaży.
Wartość brutto nabycia jednostkowych praw poboru, wartość brutto nabycia papierów wartościowych z wykorzystaniem prawa poboru, prowizja od transakcji kupna, prowizja od transakcji sprzedaży.
3.
Odpłatne zbycie jednostkowych praw poboru (JPP) po oddzieleniu (pierwsze zbycie).
Wartość brutto operacji sprzedaży.
Koszt nabycia JPP równy 0, koszt prowizji od transakcji sprzedaży.
4.
Odpłatne zbycie papierów wartościowych, w stosunku do których została przeprowadzona operacja:
- konwersji (w rozumieniu: zamiana akcji imiennych na akcje na okaziciela),
- asymilacji,
- splitu.
Wartość brutto operacji sprzedaży.
Wartość nabycia papierów wartościowych sprzed operacji asymilacji, konwersji, splitu, prowizja od transakcji kupna i sprzedaży.
5.
Transakcje rynku niepublicznego: a) umowa cywilno - prawna sprzedaży akcji
b) umowa zbycia akcji pochodzących ze spadku
c) umowa zbycia akcji nabytych na podstawie umowy darowizny
d) sprzedaż akcji spółek, wycofanych z publicznego obrotu.
Wartość brutto operacji sprzedaży.
a) Wartość brutto nabycia papierów wartościowych, koszt prowizji od transakcji kupna i sprzedaży, opłata za przeniesienie prawa własności, opłata za poświadczenie podpisu (jeżeli opłaty obciążają sprzedającego).
b) Wydatki poniesione przez spadkodawcę w celu objęcia lub nabycia akcji (jeśli działu spadku dokonano przed 1 stycznia 2014 lub odziedziczone akcje były transferowane z innego biura maklerskiego wydatki mogą wynieść 0) oraz koszty z tytułu prowizji sprzedaży
c) Koszt nabycia 0 oraz koszty z tytułu prowizji sprzedaży.
d) Wartość brutto nabycia sprzedawanych akcji, koszt prowizji od transakcji kupna i sprzedaży.
6.
Odpłatne zbycie akcji premiowych (przydział nowego papieru wartościowego na podstawie dotychczasowego stanu posiadania danych papierów wartościowych) przyznanych w ofercie publicznej.
Wartość brutto operacji sprzedaży.
Koszt nabycia 0 złotych, prowizja od sprzedaży.
7.
Przejęcie zastawionych papierów wartościowych przez zastawnika jest traktowane jak odpłatne zbycie akcji.
Wartość brutto, według której zostały przejęte zastawione papiery wartościowe.
Koszt nabycia papierów wartościowych podlegających zastawieniu.
8.
Odpłatne zbycie papierów wartościowych na giełdach zagranicznych przez polskich rezydentów.
Wartość brutto operacji sprzedaży.
Wartość brutto nabycia sprzedawanych papierów wartościowych, prowizja od transakcji kupna, prowizja od transakcji sprzedaży.
9.
Odpłatne zbycie pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacja praw z nich wynikających, w tym: a) kontrakty terminowe,
b) zbycie opcji lub jej wygaśnięcia z rozliczeniem.
a) b) Wartość brutto wykonania kontraktów terminowych i opcji lub kwota rozliczenia,
a) Wartość brutto operacji otwierającej pozycję, prowizja od otwarcia pozycji, prowizja od zamknięcia pozycji
b) Wartość brutto operacji otwierającej pozycję, premia zapłacona, prowizja od transakcji kupna i sprzedaży
b) premia otrzymana
10.
Umorzenie certyfikatów inwestycyjnych w funduszu kapitałowym.
Wartość brutto z umorzenia certyfikatu.
Koszty nabycia certyfikatu.
11.
Opłaty za prowadzenie rachunku papierów wartościowych pobrane w danym roku**.
*wydatki na nabycie papierów wartościowych można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia tych papierów, ale w części uprzednio niezaliczonej w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów (zgodnie z obowiązującą od 15 września 2023 r. zmianą m. in. art. 23 ust. 1 pkt 38 Ustawy). Podatnik (Klient) powinien mieć na uwadze zmienione przepisy podatkowe dokonując rozliczenia rocznego podatku (PIT-38).
**wykazywane są w informacji PIT-8C w przypadku wystąpienia któregokolwiek z przychodów wymienionych w pkt 1-9 (z zastrzeżeniem pkt C.2 Załącznika nr 2)
Tabela 2: Przykłady operacji, które nie podlegają prezentacji w informacji PIT-8C
Lp.
Rodzaj transakcji
Uwagi
A. Papiery wartościowe nabyte przed 1 stycznia 2004 r.
1.
Dochody z odpłatnego zbycia nabytych przed dniem 1 stycznia 2003 r. obligacji Skarbu Państwa wyemitowanych po dniu 1 stycznia 1989 r. oraz obligacji wyemitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego po dniu 1 stycznia 1997 r., z zastrzeżeniem, że sprzedaż tych papierów wartościowych nie jest przedmiotem działalności gospodarczej.
Uwzględniając komentarz do części E. informacji PIT-8C, składający informację wykazuje tylko te przychody, co do których nie jest w stanie określić, czy podlegają opodatkowaniu, czy nie podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 19 Ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 12 listopada 2003 r.
2.
Dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, które są dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi, nabytych, przed dniem 1 stycznia 2004 r. na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym albo na podstawie zezwolenia Komisji Papierów Wartościowych i Giełd udzielonego w trybie nieobowiązujących już przepisów art. 92 lub 93 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, z zastrzeżeniem że sprzedaż tych papierów wartościowych nie jest przedmiotem działalności gospodarczej
Uwzględniając komentarz do części E. informacji PIT-8C, składający informację wykazuje tylko te przychody co do których nie jest w stanie określić czy podlegają opodatkowaniu, czy nie podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 19 Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 12 listopada 2003 r.
W grupie walorów nieuprawniających do wyłączenia spod opodatkowania są:
a) akcje pracownicze
b) zasadniczo akcje uzyskane nieodpłatnie (niejednoznaczne stanowiska organów podatkowych)
B. Inne transakcje nieujęte w informacji PIT-8C
1.
Dochody (przychody) podlegające zryczałtowanemu opodatkowaniu (art. 30a Ustawy):
a) z dywidendy i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych,
b) ze świadczeń otrzymanych z dochodów funduszu kapitałowego, jeżeli statut przewiduje wypłaty z tych dochodów jego uczestnikom bez umarzania, odkupywania, wykupywania albo unicestwiania w inny sposób tytułów uczestnictwa w takim funduszu,
c) z odsetek i dyskonta od papierów wartościowych, z wyjątkiem odsetek stanowiących dochód z wykupu przez emitenta obligacji, o którym mowa w pkt d);
d) od dochodu z wykupu przez emitenta obligacji, od których są należne świadczenia okresowe
2.
Transakcja objęcia akcji za aport w postaci udziałów (akcji) innej spółki, w tym transakcja wymiany udziałów określona w art. 24 ust. 8a Ustawy, w ramach której rola Biura Maklerskiego ogranicza się do technicznego rejestrowania skutków transakcji.
3.
Transakcje na opcjach, jeżeli prawa z nich wynikające nie zostały zrealizowane (wygaśnięcie opcji bez rozliczenia).
4.
Nabycie jednostkowych praw poboru, jeżeli prawa z nich wynikające nie zostały zrealizowane lub prawa te nie zostały sprzedane.
C. Koszty nieujmowane w informacji PIT-8C
1.
Koszty nabycia akcji wycofanych z obrotu, które nie zostały sprzedane.
2.
Opłaty za prowadzenie rachunku papierów wartościowych, jeśli podatnik nie osiągnął przychodów w danym roku podatkowym.
Przykłady rozliczenia wybranych transakcji:
Przykład 1: Rozliczenie straty.
Podatnik w 2020 r. nabył akcje za kwotę 4000 zł. W grudniu 2020 r. zbył połowę za cenę łączną 1700 zł, co spowodowało stratę w kwocie 300 zł (przychód minus koszt nabycia). W 2021 zbył jedną czwartą pierwotnie nabytych akcji za cenę 1300 zł, tj. osiągnął dochód w kwocie 300 zł. W 2024 r. zbył ostatnią część za cenę 1500 zł – dochód w tym roku wyniósł więc 500 zł.
Za rok 2020 podatnik miał obowiązek złożenia zeznania PIT-38, w tym roku poniósł stratę w kwocie 300 zł. Uzyskał jednocześnie prawo do rozliczenia straty w następnych 5 latach podatkowych. W roku 2021 wypracowany dochód (300 zł) pomniejszył o połowę straty z roku 2020, tj. o 150 zł i zadeklarował do opodatkowania kwotę 150 zł. Podobnie zrobi w rozliczeniu za 2024 r., pomniejszając wartość dochodu (500 zł) o kwotę 150 zł i deklarując do opodatkowania 350 zł.
Przykład 2: Obliczenie dochodu do opodatkowania dla obrotu akcjami.
Poniższe transakcje kupna i sprzedaży dotyczą akcji wybranej spółki. Przy obliczeniu dochodu do opodatkowania została uwzględniona prowizja od transakcji kupna i sprzedaży.
Tabela 3: Transakcje obrotu akcjami
Data
Rodzaj transakcji
Liczba
Kurs (PLN)
Prowizja (PLN)
2009-04-10
Kupno
200
10,00
7,80
2018-05-11
Sprzedaż
100
15,00
5,85
2024-01-24
Kupno
30
22,00
5,00
2024-09-26
Sprzedaż
130
25,00
12,68
Tabela 4: Obliczenie dochodu do opodatkowania dla obrotu akcjami
Przychód (PLN)
Koszty uzyskania przychodu (PLN)
Dochód (PLN)
Strata (PLN)
Wartość sprzedaży
(liczba • kurs)
Prowizja od sprzedaży
Wartość kupna
(liczba • kurs)
Prowizja
od kupna
Przychód – koszt
uzyskania przychodu
100 • 15 = 1.500
(2018-05-11)
5,85
100 • 10 = 1.000
(2009-04-10)
3,90
490,25
130 • 25 = 3.250
(2024-09-26)
12,68
100 • 10 = 1.000
(2009-04-10)
3,90
1.568,42
30 • 22 = 660
(2024-01-24)
5,00
4.750,00
18,53
2.660,00
12,80
2.058,67
Przykład 3: Obliczenie dochodu do opodatkowania dla obrotu kontraktami terminowymi na indeks WIG20
Poniższy przykład przedstawia transakcje dotyczące kontraktów terminowych tej samej serii, które są zawierane na dwóch portfelach: 00 oraz 01. Osiągnięte zyski lub poniesione straty po zamknięciu pozycji zapisane są w polu wynik z transakcji. Dodatkowo uzyskany wynik korygowany jest o wysokość zapłaconej prowizji od kupna i sprzedaży kontraktu terminowego. Wynik z transakcji kontraktów terminowych poszczególnych serii obliczany jest dla każdego portfela oddzielnie, a następnie w celu ustalenia dochodu do opodatkowania wyniki z poszczególnych portfeli są sumowane. Zgodnie ze standardem kontraktu na WIG20, dla obliczenia wartości transakcji kurs wyrażony w punktach indeksowych został pomnożony przez 20 zł.
Tabela 5: Zestawienie transakcji kontraktów terminowych dla dwóch portfeli
Numer portfela
Data transakcji
Kupno
(liczba)
Sprzedaż
(liczba)
Kurs
(punkty indeksowe)
Prowizja jednostkowa
(PLN)
Prowizja sumaryczna
(PLN)
00
2024-10-03
2
2660
8,50
17,00
01
2024-10-03
1
2664
8,50
8,50
01
2024-10-04
3
2705
8,50
25,50
00
2024-10-09
3
2730
8,50
25,50
00
2024-10-10
1
2726
8,50
8,50
01
2024-10-10
2
2730
8,50
17,00
Tabela 6: Obliczanie dochodu do opodatkowania dla obrotu kontraktami terminowymi na indeks WIG20
Numer portfela
Data otwarcia pozycji
Data zamknięcia pozycji
Wartość transakcji kupna
(PLN)
Wartość transakcji sprzedaży (PLN)
Wynik z transakcji
(PLN)
Prowizja kupno + sprzedaż
(PLN)
Dochód
(PLN)
Strata
(PLN)
Wynik z transakcji – prowizja
00
2024-10-03
kupno
2024-10-09
sprzedaż
2660 • 20 = 53200
2730 • 20 = 54600
1400,00
17,00
1383,00
00
2024-10-09
sprzedaż
2024-10-03
kupno
2660 • 20 = 53200
2730 • 20 = 54600
1400,00
17,00
1383,00
00
2024-10-10
kupno
2024-10-09
sprzedaż
2726 • 20 = 54520
2730 • 20 = 54600
80,00
17,00
63,00
Dochód z portfela 00 (suma)
2.829,00
01
2024-10-03
sprzedaż
2024-10-04
kupno
2705 • 20 = 54100
2664 • 20 = 53280
-820,00
17,00
-837,00
01
2024-10-04
kupno
2024-10-10
sprzedaż
2705 • 20 = 54100
2730 • 20 = 54600
500,00
17,00
483,00
01
2024-10-10
sprzedaż
2024-10-04
kupno
2705 • 20 = 54100
2730 • 20 = 54600
500,00
17,00
483,00
Dochód z portfela 01 (suma)
129,00
Dochód z obu portfeli (suma)
2.958,00